POCZUCIE TOŻSAMOŚCI POLAKÓW NA EMIGRACJI

Autor

  • Barbara Grabowska Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie, Uniwersytet Śląski w Katowicach ul. Bielska 62, 43-400 Cieszyn, Rzeczpospolita Polska,

DOI:

https://doi.org/10.28925/2226-3012.2016.5.132139

Słowa kluczowe:

emigracja, tożsamośc, tożsamośc emigrantów

Abstrakt

Emigracja nie przerywa ciągłości tożsamości badanych osób. Polacy dalej uważają się w większości za Polaków, ewentualnie postrzegają siebie jako członków społeczności europejskiej. Nie boją się przyznawać do swego pochodzenia, nawet jeśli czasem w środowisku, w którym żyją funkcjonują negatywne stereotypy Polaków. Zdarzają się oczywiście wyjątki, że emigranci wolą nie przyznawać się do swego pochodzenia, jednak regułą jest, że Polacy są dumni z tego, kim są. Warunki życia w okresie płynnej nowoczesności prowadzą niewątpliwie do zmniejszenia znaczenia niektórych punktów orientacyjnych tworzących poczucie tożsamości osób będących długo na emigracji.
Wyposażenie człowieka w zdolności pozwalające na konstruowanie tożsamości w ponowoczesnym świecie, w którym łatwo zatracić ową tożsamość, to nie lada wyzwanie dla edukacji XXI wieku. Sprostać mu może edukacja wielo- i międzykulturowa, która nauczy młodego człowieka, jak rozwijać globalną świadomość i czerpać korzyści z życia w społeczeństwie kulturowo zróżnicowanym, z życia, które stało się współcześnie faktem niezaprzeczalnym, przed którym nie ma ucieczki.

Biogram autora

Barbara Grabowska - Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie, Uniwersytet Śląski w Katowicach ul. Bielska 62, 43-400 Cieszyn, Rzeczpospolita Polska,

doktor habilitowany, Zakład Pedagogiki Ogólnej i Metodologii Badań

Bibliografia

Bakalarz J.: Współczesna migracja w świetle dokumentów Kościoła. [w:] J. Bakalarz (red.): Współczesne środowiska emigracji polskiej. Sytuacja duszpasterska. Lublin 1985, RW KUL, s. 27.

Bauman Z.: Płynna nowoczesność. Przekład T. Kunz, Kraków 2006, Wydawnictwo Literackie.

Bokszański Z.: Tożsamości zbiorowe. Warszawa 2005, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 113;

Boski P.: O byciu Polakiem w ojczyźnie i o zmianach tożsamości kulturowo-narodowej na obczyźnie. [w:] P. Boski, M. Jarymowicz, H. Malewska-Peyre (red.): Tożsamość a odmienność kulturowa. Warszawa 1992, IP PAN, s. 183-186.

Budakowska E. (red.): Tożsamość bez granic. Współczesne wyzwania. cyt. wyd., s. 49.

Castles S., Miller M. J.: The Age of Migration: International Population Movements In the Modern Word. New York 1993, Houndmills: Macmillan. Za: E. Budakowska: Współczesne migracje a nowe wyzwania wobec iden- tyfikacji narodowo-kulturowej. [w:] E. Budakowska (red.): Tożsamość bez granic. Współczesne wyzwania. Warsza- wa 2005, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 49.

Chodubski A.: Emigracja jako zjawisko cywilizacyjne [w:] J. Burszta, J. Serwański (red.): Migracja – Europa – Polska. Poznań 2003, Wydawnictwo Naukowe INPiD UAM, s. 62.

Kłoskowska A.: kultury narodowe u korzeni. Warszawa 1996, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 128 i dalsze.

Kraszewski P.: Typologia migracji. [w:] J. Burszta, J. Serwański (red.): Migracja – Europa – Polska. Poznań 2003, Wyd. Naukowe INPiD UAM.

Kwiatkowska A. : Tożsamość a społeczne kategoryzacje. cyt. wyd., s. 87.

Lewowicki T.: O badaniach społeczności pogranicza – od parcjalnych opisów ku elementom Teorii Zacho- wań Tożsamościowych. [w:] J. Nikitorowicz: Edukacja międzykulturowa. W kręgu potrzeb, oczekiwań i stereotypów.

Białystok 1995, Trans Humana, s. 22-23.

Lewowicki T.: Poczucie tożsamości narodowej młodzieży – stałość i zmienność (uwagi końcowe). [w:] T. Lewowicki (red.): Poczucie tożsamości narodowej młodzieży. Cieszyn 1994, Uniwersytet Śląski – Filia w Cieszy- nie, s. 133.

Lewowicki T.: Problemy tożsamości narodowej - w poszukiwaniu sposobów uogólnionych ujęć kwestii poczucia tożsamości i zachowań z tym poczuciem związanych. [w:] M. M. Urlińska (red.): Edukacja a tożsamość etniczna. Toruń 1995, UMK, s. 51-63.

Łukasiewicz R.: Współczesna emigracja polska – profil i wprowadzenie do problematyki asymilacji. [w:] D. Lalak (red.): Dom i ojczyzna. Dylematy wielokulturowości. Warszawa 2008, UW, s. 304.

Lyman S.: The Race Relations Cycle of Robert E. Park. «The Pacific Sociological Review» 1968, vol. 11, no 1, s. 20-22. Za: J. Mucha: Stosunki etniczne we współczesnej myśli socjologicznej. cyt. wyd., s. 221.

Mamzer H.: Tożsamość w podróży. Wielokulturowość a kształtowanie tożsamości jednostki. Poznań 2003, UAM, s. 134.

Matsumoto D., Juang L.: Psychologia międzykulturowa. Gdańsk 2007, GWP, s. 371.

Mucha J.: Stosunki etniczne we współczesnej myśli socjologicznej. Warszawa 2006, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Od czasu II Wojny Światowej do lat 90. migracje miały charakter przymusowy, były to deportacje, przesiedlenia, emigracja polityczna. Szerzej: A. Sakson: Migracje w XX wieku – wystąpienie na 17. Powszechnym Zjeździe Historyków Polskich (15-18 września 2004) http://jazon.hist.uj.edu.pl/zjazd/materialy/sakson.pdf (5.05.2016).

Olędzka M.: Kilka słów o nowej fali emigracji polskiej. http://www.psz.pl/127-unia-europejska/monikao- ledzka-kilka-slow-o-nowej-fali-emigracji-polskiej 2.05.2016.

Patrz: T. Lewowicki: Wyznaczniki tożsamości narodowej (wiedza o determinantach tożsamości i zachowań tożsamościowych jako element edukacji. [w:] Z. Jasiński, A. Kozłowska (red.): Tożsamość narodowa młodzieży na pograniczach. Opole1997, Instytut Nauk Pedagogicznych UO, s. 36-37.

Por. H. Mamzer: Tożsamość w podróży. Wielokulturowość a kształtowanie tożsamości jednostki. cyt. wyd., s. 107-112.

Pyłat J.: Inicjatywy i kierunki działania polskich środowisk emigracyjnych w Londynie w latach 2004 - 2008. Zarys sytuacji. http://kptnno.krakow.pl/images/II_Kongres/JP.pdf 13.04.2008.

Tajfel H.: La categorisation sociale. [w:] S. Moscovici (red.): Introduction à la psychologie sociale. Paris 1972, Larousse, s. 31. Za: A. Kwiatkowska : Tożsamość a społeczne kategoryzacje. Warszawa 1999, Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, s. 86.

Pobrania


Abstract views: 83

Opublikowane

2016-10-30

Jak cytować

Grabowska, B. (2016). POCZUCIE TOŻSAMOŚCI POLAKÓW NA EMIGRACJI. ОСВІТОЛОГІЯ, (5), 132–139. https://doi.org/10.28925/2226-3012.2016.5.132139

Numer

Dział

Культурологія освіти